Poznaj nową interpretacje ogólną dot. sprzedaży nieruchomości po rozwodzie

Przesunięcia majątku między małżonkami na gruncie PIT budzą dużo kontrowersji. Powstają wątpliwości dotyczące ustalenia daty nabycia majątku. Data nabycia jest bowiem kluczowa przy sprzedaży składników majątkowych.  Przedwczesna sprzedaż nieruchomości może skutkować powstaniem przychodu, a co za tym idzie podatku dochodowego do zapłaty.

Jak jest teraz?

Od 1 stycznia 2019 r. do ustawy o PIT został dodany artykuł 10 ust. 6. Przepis ten wskazuje,  że w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, , liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Jak było do końca 2018 roku?

Jednocześnie do końca 2018 roku przepisy nie wskazywały, który moment wskazuje na nabycie nieruchomości.

W przypadku śmierci małżonka organy były zgodne, że dla celów opodatkowania PIT, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych (określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a–c ustawy o PIT)  z nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków (uchwała NSA w składzie 7 sędziów z 15 maja 2017 r., sygn.. akt II FPS 2/17, ONSAiWSA 2017.).

Sprzedaż nieruchomości po rozwodzie - do końca 2018 roku dużo wątpliwości

Nadal jednak wiele wątpliwości interpretacyjnych budziła sprzedaż nieruchomości po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej w wyniku jej ograniczenia czy też wskutek rozwodu. 

Naczelny Sąd Administracyjne stał na stanowisku, że w przypadku zbycia nieruchomości po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej 5-etni termin należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tej nieruchomości do majątku wspólnego małżonków.

Oznacza to, że po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej nie dochodzi do ponownego nabycia nieruchomości. NSA wskazał, że inne rozumienie przepisów powodowałoby, że obowiązek podatkowy wobec jednego z małżonków powstałby dwukrotnie.

Pani Anna i Pan Zygmunt są małżeństwem. W 2001 roku nabyli do majątku wspólnego nieruchomość – mieszkanie własnościowe położone w Lublinie. Wskutek rozwodu i podziału majątku w 2017 roku całe mieszkanie przypadło na rzecz Pana Zygmunta, który w tym samym roku sprzedał je. U Pana Zygmunta nie powstał obowiązek złożenia PIT-39 ani zapłaty podatku, bowiem nieruchomość nabył w 2001 roku.

Wspólność majątkowa małżeńska to wspólność bezudziałowa, małżonkowie nie mogą rozporządzać majątkiem jako całością.

Sprzedaż nieruchomości po rozwodzie – po nowelizacji

Wskutek nowelizacji ustawy o PIT ustawodawca wprowadził regulacje, wskazujące, że w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, okres 5-letni liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Niemniej jednak przepisy do końca 2018 roku nie wskazywały wprost daty nabycia w przypadku ustania wspólności majątkowej małżeńskiej. Zatem interpretacja ogólna z 23 marca 2021 r. o nr DD2.8201.7.2020 odnosi się do stanu prawnego przed 1 stycznia 2019 roku.

Interpretacja ogólna nr DD2.8201.7.2020 ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej z 23 marca 2021 r. w sprawie określenia momentu nabycia nieruchomości należącej do majątku wspólnego małżonków, w przypadku uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia tej nieruchomości, po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2018 r.

Monika M. Brzostowska