Konsekwencje w VAT transakcji między małżonkami – podatnikami VAT – pozostającymi we wspólności majątkowej

Autor: Łukasz Matusiakiewicz

Dodano: 23 lutego 2022
  Konsekwencje w VAT transakcji między małżonkami
Problem: Oboje małżonkowie prowadzą swoje firmy (o profilu handlowym) oraz są czynnymi podatnikami VAT. Mąż zakupił towary, które przekazał do przedsiębiorstwa żony. Przy nabyciu towarów mąż odliczył VAT. Pomiędzy małżonkami obowiązuje ustrój wspólności ustawowej. Zatem prawo własności towaru, mimo „przesunięcia” między ich firmami, nadal przynależy do majątku wspólnego małżonków. Jakie skutki w VAT ma zaistniała sytuacja?

Problem: Oboje małżonkowie prowadzą swoje firmy (o profilu handlowym) oraz są czynnymi podatnikami VAT. Mąż zakupił towary, które przekazał do przedsiębiorstwa żony. Przy nabyciu towarów mąż odliczył VAT. Pomiędzy małżonkami obowiązuje ustrój wspólności ustawowej. Zatem prawo własności towaru, mimo „przesunięcia” między ich firmami, nadal przynależy do majątku wspólnego małżonków. Jakie skutki w VAT ma zaistniała sytuacja?

Rozwiązanie: Według poglądu przeważającego w orzecznictwie – wskazywanego „przesunięcia” nie można uznać za dostawę towarów ani za opodatkowane nieodpłatne przekazanie. To jednak nie wyjaśnia całkowicie wątpliwości odnośnie do transakcji między małżonkami. Pojawiają się tu pewne „pułapki podatkowe”.

Problem dotyczy tego, czy przeniesienie towarów handlowych nabytych przez męża, w ramach działalności gospodarczej, do działalności gospodarczej żony, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT w sytuacji, gdy między małżonkami istnieje ustrój wspólności ustawowej.

W praktyce często pojawiają się bowiem spory, na ile VAT ma być „niezależny” od aspektów cywilnoprawnych. Niestety, trudno tu wyznaczyć jednoznaczną granicę.

W części przypadków VAT „rządzi się swoimi prawami” (np. czym innym może być „przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel”, a czym innym „przeniesienie prawa własności”). Jednak bywają też sytuacje, że zasady prawa cywilnego trzeba respektować.

Niekiedy więc pojawiają się inne głosy. A mianowicie, że także w odniesieniu do przypadków, jak opisany – pewna „autonomia” prawa podatkowego nakazuje przyjąć, iż wspólność majątkowa istniejąca między małżonkami (a wynikająca z Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) nie ma wpływu na prawa i obowiązki podatników w VAT. W orzecznictwie zdaje się przeważać pogląd przeciwny.

Testuj Portal Biur Rachunkowych i magazyn Biuro Rachunkowe w praktyce przez 14 dni bezpłatnie.

To kompleksowy serwis ekspercki przeznaczony specjalnie dla właścicieli biur rachunkowych, który oferuje:

  • Portal Biur Rachunkowych – aktualności, zmiany, komentarze (w podziale na 12 zagadnień tematycznych), porady
  • Magazyn papierowy i elektroniczny
  • Indywidualne konsultacje z ekspertami
  • Osobistego Opiekuna
  • Codzienne newslettery
  • Materiały „na życzenie”
  • E-booki, zestawienia, narzędzia
Oferta specjalna »

Logowanie:

Adres e-mail:

Hasło

Nie pamiętam hasła
Słowa kluczowe:
wspólność majątkowa