Zakładanie spółek kapitałowych, czyli na co zwrócić uwagę

Kodeks spółek handlowych przewiduje dwa podstawowe rodzaje spółek, to jest spółki osobowe i kapitałowe.

Spółki osobowe:

• spółka jawna,

• spółka partnerska,

• spółka komandytowa,

• spółka komandytowo-akcyjna.

Z kolei do spółek kapitałowych należą:

• spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,

• prosta spółka akcyjna,

• spółka akcyjna.

Co istotne, to każda z tych spółek będzie w sposób odmienny opodatkowana. Podatkiem dochodowym od osób prawnych (zwanym CIT) opodatkowane są bowiem:

• spółka jawna w sytuacji gdy jednym z jej wspólników jest osoba prawna i nie zostanie złożone w terminie zawiadomienie CIT-15J,

• spółka komandytowa,

• spółka komandytowo-akcyjna,

• spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,

• prosta spółka akcyjna,

• spółka akcyjna.

W artykule omówimy na początek najbardziej popularną spółkę, to znaczy spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym. Kapitał zakładowy spółki dzieli się na udziały o równej albo nierównej wartości nominalnej i powinien wynosić co najmniej 5.000 złotych, a wartość nominalna udziałów nie powinna być mniejsza niż 50 złotych.

Umowa spółki powinna zostać zawarta w formie aktu notarialnego, ale przepisy ksh dopuszczają także zawarcie umowy spółki z wykorzystaniem wzorca dostępnego w S24. Zawarcie umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przy wykorzystaniu wzorca umowy wymaga wypełnienia formularza umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym i opatrzenia umowy kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Tym samym zawarcie umowy spółki może nastąpić poprzez:

1. akt notarialny

2. wzorzec w systemie S24.

Co powinna zawierać umowa spółki? Określone jest to w przepisach Kodeksu spółek handlowych, aczkolwiek sama umowa spółki może zawierać więcej elementów niż te wskazane jako obligatoryjne. Do podstawowych elementów należą określenie:

1) firmy i siedziby spółki;

2) przedmiot działalności spółki;

3) wysokość kapitału zakładowego;

4) czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział;

5) liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników;

6) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.

Co istotne, z chwilą zawarcia umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powstaje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, a po wpisie spółki do Krajowego Rejestru Sądowego staje się spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Bardzo istotnym elementem, który najczęściej jest znany przedsiębiorcom, jest fakt, iż wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki. Natomiast, zgodnie z art. 201§ 1 ksh, to zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę. Prawo członka zarządu do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Tu pojawia się jednak kwestia wynikająca z art. 299§ 1 ksh, z której wynika, że jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Oczywiście § 2 tego przepisu przewiduje, że członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, jednakże tylko jeśli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego, albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody.

W praktyce oznacza to, iż jeśli zakładana jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, gdzie wspólnikami są te same osoby co w zarządzie spółki, ograniczenie odpowiedzialności tych osób może nie być skuteczne.

Wielu przedsiębiorców rozważa przede wszystkim, jak wypłacać środki pieniężne ze spółki. Wielu z nich przyzwyczajonych jest do tego, że w jednoosobowych działalnościach wypłacać można bez ograniczeń. Tak nie jest jednak w przypadku spółek, w których wypracowane zyski są majątkiem spółki. Jak zatem pozyskać pieniądze ze spółki? Najbardziej podstawowymi formami są:

1. dywidendy,

2. zaliczki na poczet dywidendy,

3. świadczenia powtarzające się wspólników (art. 176 ksh),

4. wynagrodzenia dla członków zarządu w formie powołania,

5. wynagrodzenia dla członków zarządu w formie umowy o pracę.

Więcej szczegółów na ten temat już w następny piątek.