Nowy wyrok WSA nie kończy sporów dotyczących odliczenia VAT w przypadku parkowania służbowego auta pod domem

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z  18 czerwca 2024 r. sygn. akt I SA/Po 189/24 rozstrzygał kwestię pełnego prawa do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych samochodowymi osobowymi. Wiadomo, że co do zasady podatnicy mogą odliczać jedynie 50% VAT naliczonego. Jednak, gdy samochód jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej, to można odliczyć VAT naliczony w pełnej wysokości.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z  18 czerwca 2024 r. sygn. akt I SA/Po 189/24 rozstrzygał kwestię pełnego prawa do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych samochodowymi osobowymi. Wiadomo, że co do zasady podatnicy mogą odliczać jedynie 50% VAT naliczonego. Jednak, gdy samochód jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej, to można odliczyć VAT naliczony w pełnej wysokości.

Chodzi tutaj o takie wykorzystywanie samochodu, które wyklucza jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą, np. do celu prywatnego.

Ten sposób używania powinien być określony w przyjętych przez podatnika zasadach i potwierdzony ewidencją przebiegu. W przyjętym  regulaminie spółka zakładała możliwość  parkowania  samochodu służbowego na noc u pracownika bądź współpracownika (przedstawiciela handlowego).

Ponadto, oprócz ewidencji przebiegu spółka wyposażyła samochody służbowe w GPS. Spółka uważała, że w tej sytuacji ma pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego. Organ podatkowy twierdził, że parkowanie samochodu w miejscu zamieszkania pracowników bądź współpracowników prowadzi do tego, że może być on użyty do celu innego niż działalność gospodarcza.

Sąd administracyjny, rozpatrując spór, przyznał rację podatnikowi. Sąd administracyjny stwierdził, że „(…) parkowanie samochodu poza siedzibą firmy nie ma przesądzającego znaczenia dla uznania, że samochód nie jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej. Okoliczność taka sama w sobie nie może bowiem oznaczać, że pojazdy są wykorzystywane na cele prywatne”. Stanowisko zawarte przez sąd administracyjny jest już ugruntowane (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 listopada 2017 r., sygn. akt I FSK 234/15)

Niezależnie od tego, kto ma rację w rozpatrywanym sporze, koniecznie należy zwrócić uwagę na absurdalność przepisów podatkowych. W szczególności chodzi tu o art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT. Ustawodawca w tym przepisie przyjął, że w rzeczywistości istnieje taki sposób użytkowania samochodu służbowego, który z całkowitą pewnością wykluczy jego użycie w przyszłości do celów innych niż działalność gospodarcza.

Norma prawna zawarta w tym przepisie jest absurdalna. Nawet jeśli podatnik VAT będzie wykorzystywał każdego dnia samochód wyłącznie do celów działalności gospodarczej, np. pracownik jako przedstawiciel handlowy będzie używał go do odbycia podróży służbowej, to nie ma żadnej pewności, że któregoś dnia wykorzysta go celów prywatnych.

Samo zaparkowanie samochodu przed domem pracownika, czy też w jego garażu nie jest użyciem samochodu do celu innego niż związanego z działalnością gospodarczą. Ma to na celu efektywniejsze wykorzystywanie samochodów w działalności gospodarczej.

Celem wprowadzenia nowelizacji ustawy o VAT w zakresie odliczania VAT naliczonego od samochodów osobowych było doprowadzenie do sytuacji, gdy samochód służbowy będzie wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej. Nakładanie obowiązku wprowadzania regulaminu ich użytkowania, może wydawać się nakładaniem niepotrzebnych obowiązków. Niezależnie jednak od tego, czy też regulamin jest czy nie, to i tak nie ma to wpływu na faktyczne używanie samochodu, ponieważ o tym jak jest wykorzystywany samochód w praktyce zdecyduje kierowca a nie przepis. Natomiast ewidencja przebiegu jest potrzebna, ponieważ służy do celów dowodowych.

W praktyce nie da się wyeliminować sytuacji, w których auto będzie wykorzystane do celów innych niż działalność gospodarcza. Pracownik w trakcie podróży służbowej może załatwiać prywatne sprawy będąc gdzieś przejazdem. Można też dokonywać wpisów w ewidencji przebiegu niezgodnych ze stanem rzeczywistym. W ustawie o VAT nie ma też zapisów, na temat tego, co w sytuacji, gdy okaże się, że podatnik użyje auto  do celu prywatnego.

Póki co na skutek co najmniej niezrozumiałych przepisów z punktu widzenia logiki, podatnicy, ale także i organy skarbowe będą musieli toczyć całkiem niepotrzebne spory jak ten, który miał miejsce przed WSA w Poznaniu.