Korekta VAT. Masz na nią czas do 25 lutego

Począwszy od korekty za 2023 r. podatnik może nie dokonywać korekty rocznej, jeżeli różnica między proporcją wstępną a proporcją ustaloną dla zakończonego roku nie przekracza dwóch punktów procentowych (z zastrzeżeniem, że jeżeli proporcja ustalona dla zakończonego roku jest mniejsza niż proporcja wstępna warunkiem tego jest, aby kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu wynikająca z różnicy między ustalonymi proporcjami oraz korekty rozłożonej w czasie nie przekraczała 10.000 zł). Możliwość ta nie dotyczy korekty rocznej dokonywanej z zastosowaniem prewspółczynnika.

Korekta roczna ma charakter jednorazowy, gdy dotyczy:

towarów niezaliczonych do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, wykorzystywanych w działalności gospodarczej,

środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych o wartości początkowej nieprzekraczającej 15.000 zł.

Okresy korekty, gdy wartość początkowa środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych przekracza 15.000 zł, wynoszą:

Roczna korekta za 2023 r. VAT ma przede wszystkim zastosowanie w odniesieniu do towarów i usług nabytych od 1 stycznia 2023 r. Ponadto roczna korekta za 2023 r. dotyczy środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych wcześniej, dla których w 2023 r. trwał pięcioletni lub dziesięcioletni okres korekty.

Korekta roczna VAT zarówno w części dotyczącej prewspółczynnika, jak i proporcji ma wpływ na powstanie przychodu lub kosztu podatkowego w PIT lub CIT. Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. c ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o CIT) lub art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. c ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT), kosztem uzyskania przychodów jest kwota podatku od towarów i usług, nieuwzględniona w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji lub dotycząca innych rzeczy lub praw niebędących środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi podlegającymi tej amortyzacji – w tej części, w której dokonano korekty powodującej zmniejszenie podatku odliczonego zgodnie z art. 91 ustawy o VAT. W art. 12 ust. 1 pkt 4g ustawy o CIT oraz art. 14 ust. 2 pkt 7f ustawy o PIT określono natomiast, że przychodem jest kwota podatku od towarów i usług:

a) nieuwzględniona w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji, lub

b) dotycząca innych rzeczy lub praw niebędących środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi, o których mowa w lit. a – w tej części, w której dokonano korekty powodującej zwiększenie podatku odliczonego, zgodnie z art. 91 ustawy o VAT. Przychód lub koszt podatkowy powstaną w lutym (miesiącu złożenia deklaracji miesięcznej VAT) lub kwietniu (miesiącu złożenia deklaracji kwartalnej VAT) roku następującego po roku podatkowym, za który dokonywana jest korekta.

Roczną korektę VAT naliczonego można ująć w księgach następującymi zapisami:

1) korekta zwiększająca VAT naliczony:

Wn „VAT naliczony i jego rozliczenie”,

Ma „Pozostałe przychody operacyjne”;

2) korekta zmniejszająca VAT naliczony:

Wn „Pozostałe koszty operacyjne”,

Ma „VAT naliczony i jego rozliczenie”.

Analogicznego zapisu dokonuje się również, gdy korekta dotyczy VAT odliczanego od zakupu środka trwałego wykorzystywanego w działalności mieszanej. Korekta roczna w żaden sposób nie wpływa na wcześniej ustaloną wartość początkową środka trwałego, lecz jest odnoszona bezpośrednio w koszty lub przychody.

Do celów bilansowych skutki korekty VAT (przychód lub koszt) wprowadza się do ksiąg rachunkowych roku, którego korekta dotyczy. W tym bowiem przypadku ma zastosowanie zasada memoriału określona w art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z zasadą memoriału, w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty.

W przypadkach gdy kwota korekty jest z punktu widzenia jednostki nieistotna, to korzystając z możliwości uproszczeń w ramach przyjętych zasad rachunkowości, można ją ująć w księgach tego roku, w którym korekta ta jest sporządzana.

W pliku JPK połączonym z deklaracją w sposób szczególny należy oznaczać niektóre transakcje i dokumenty. Oznaczenie to stosowane jest do oznaczania, między innymi, wykazywanych w ewidencji VAT oraz nowym pliku JPK_VAT dokumentów wewnętrznych sporządzanych na okoliczność dokonania rocznej korekty podatku naliczonego w związku ze zmianą współczynnika odliczenia podatku naliczonego.